Το «Όφις και Κρίνο» είναι το πρώτο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη και αποτελεί προάγγελο της οικουμενικής λογοτεχνικής δημιουργίας του. Χρονολογία εκδόσεώς του το 1906, με ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβαμή. Πρόκειται για ένα εκρηκτικό ερωτικό βιβλίο, στο οποίο, μαζί με τις εφηβικές εμπειρίες του, καταθέτει φύτρα της κοσμοθεωρίας του και ινδάλματα του νου και της καρδίας του. [...] Εξ αρχής το βιβλίο προκάλεσε συγκλονιστική εντύπωση. Έγκριτοι δημοσιογράφοι και πνευματικοί άνθρωποι, ασχολήθηκαν μ’ αυτό. Οι βιβλιοκρισίες τους είναι βαθυστόχαστες, χιουμοριστικές, ακόμη και προφητικές για την εξέλιξη του αγνώστου συγγραφέως με το παράξενο ξενίζον όνομα.